Parkinson
Wat houdt parkinson allemaal in..?
Parkinson? Wat is dat?
De ziekte van Parkinson is vernoemd naar de Engelse arts James Parkinson. De ziekte van Parkinson is een hersenziekte waarbij de zenuwcellen van de substantia nigra (zwarte substantie) langzaam afsterven. Het ontstaat door een tekort aan de meest bekende neurotransmitter dopamine in de hersenen. Dopamine is een stof die in de hersenen gebruikt wordt om hersencellen in een bepaald gebied (substantia nigra) te laten communiceren. Waarom de hersencellen afsterven is niet bekend.
* Een neurotransmitter is een stof die een rol speelt bij het doorgeven van signalen tussen zenuwcellen
Symptomen
Er zijn verschillende symptomen van de ziekte van Parkinson:
o Rigiditeit: stijfheid van ledenmaten
o Akinesi: bewegingsarmoede
o Bradykinesie: trager worden van bewegingen
o Hypokinesie: ontbreken van automatische bewegingen
o Rusttremor: trilling in rust
o Dysfagie: slikstoornis
o Obstipatie: vertraagde maag en darm functie
o Maskergelaat: geen/weinig uitdrukking
o Gestoorde houding: voorovergebogen
o Afname reuk en smaak
o Houdings- en evenwichtsproblemen en soms vallen bij langer bestaan van de ziekte
o Freezing: 'Bevriezen' van de benen tijdens lopen, waardoor het lijkt alsof de voeten aan de vloer blijven plakken
o Retentie: op- of vasthouden van bepaalde stoffen door het lichaam
o Incontinentie: niet in staat zijn om de urine of de ontlasting op te houden
o Verminderde spierkracht
o Slikstoornissen
o Spraakproblemen
o Problemen met de bloeddruk
o Problemen bij de adl (algemene dagelijkse levensverrichtingen) (wassen, haren kammen enz)
o Depressie
o Angststoornissen
o Slaapstoornissen
o Stemmingsproblemen
o Xenofobie: sociale verminderding/afsluiting/vervreemden
o vermoeidheid
De bovengenoemde symptomen treden niet bij alle patiënten met de ziekte van Parkinson op.
Ontwikkeling
De ontwikkeling van de ziekte van Parkinson is progressief: klachten beginnen vaak geleidelijk, meestal aan één kant en nemen na verloop van tijd meestal toe, in volstrekt willekeurige volgorde. Vroege symptomen die achteraf al op Parkinson wezen, zijn een moe en zwak gevoel, moeite met schrijven (een kleiner en onduidelijker handschrift) , een trilling in de arm, een voet die opeens ‘op slot’ gaat.
Behandeling
De ontwikkeling van de ziekte – snelheid en symptomen – verschilt per persoon. Met de juiste behandeling, die door de jaren heen telkens wordt aangepast, zijn de klachten vaak redelijk te beheersen. Dat neemt niet weg dat de ziekte een grote impact heeft op het dagelijks leven.
De behandeling van Parkinson is uitgebreid: er zijn verschillende medicijnen, er kunnen operaties worden verricht en oefeningen worden gedaan. Wat er ingezet wordt, hangt af van de behoefte. Deze kan per patiënt verschillen. De behandeling is dan ook 'multidisciplinair', oftewel er zijn verschillende hulpverleners bij betrokken, elk met een eigen specifieke bijdrage aan de behandeling.
Naast de neuroloog kan dan bijvoorbeeld :
de fysiotherapeut betrokken zijn bij de behandeling. Hij of zij geeft advies over het draaien in bed en problemen bij het lopen.
De logopedist kan ingeschakeld worden bij moeilijkheden als kauwen, slikken en praten. Andere hulpverleners die erbij betrokken kunnen worden, zijn bijvoorbeeld de ergotherapeut, de parkinson verpleegkundige, de diëtist, de maatschappelijk werker of de seksuoloog. Deze extra paramedische hulpverlening kan enorm bijdragen aan de kwaliteit van leven